สวัสดีครับ
ถือว่าเป็นอีกหนึ่งหัวข้อที่สอบถามกันมาเยอะครับ เรื่องแพทเทิร์นกล่อง ซึ่งก็คือ ลักษณะกล่องตอนกางออก ทั้งนี้จะเป็นโครง (pattern) แบบกล่อง เพื่อให้คนออกแบบสามารถดีไซน์สีสรร และลวดลาย (artwork) ลงบนกล่องได้ครับ
จริงๆแล้ว แพทเทิร์นกล่องมีหลายแบบมาก ตามลักษณะทรงกล่องที่เคยเขียนไปแล้วในบทความก่อนๆ ซึ่งพอจะรวบรวม และเลือกแพทเทิร์นหลักๆ มานำเสนอ เพื่อไปประยุกต์ต่อให้คนออกแบบ ในการออกแบบได้ครับ
สำหรับชื่อทรงกล่องนั้น จริงๆจะไม่มีชื่อเฉพาะกันซะทีเดียว เป็นศัพท์ที่ใช้ๆกันเองในวงการ ไม่ได้เป็นทางการแต่อย่างใดนะครับ ดังนั้น บางท่านอาจเคยได้ยินการเรียกกล่องลักษณะนี้ในอีกชื่อที่คล้ายกันจากที่อื่นมา ก็ไม่มีผิดไม่มีถูกครับ (ปล. ผมแนะนำให้ใช้รูปภาพในการสือสารกับโรงผลิตกล่อง จริงๆ ก็จะเป็นการสื่อสารที่ตรงกันมากที่สุดเลยครับ☺☺)
เอาละครับ เรามาเริ่มต้นกันที่แพทเทิร์นแรกกันเลย
กล่องทรงฝาเสียบก้นเสียบ
ทรงนี้จะเป็นที่นิยมสุดครับ ใช้กระดาษไม่มาก มีปะกาวข้างให้พร้อมใช้ จึงค่อยข้างประหยัดและสะดวกเวลาใช้งาน ตัวก้นกล่องจะสามารถแปลงเป็นก้นขัดได้ เพื่อช่วยความแข็งแรง นอกจากนี้ ยังมีการเพิ่มรายละเอียดเล็กๆน้อยๆ เช่น เพิ่มตัวล็อคที่ฝา หรือก้นกล่อง เพิ่มตัวล็อคสินค้าด้านในของกล่อง รวมถึงปรับฝากล่องให้เป็นหูหิ้วได้ ซึ่งกล่องทรงนี้เหมาะกับสินค้าทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นกลุ่มเครื่องสำอางค์ กล่องครีม หรือกล่องขนม ที่เน้นต้นทุนกล่องราคาไม่แพง เนื่องจากเป็นทรงที่ใช้กระดาษไม่มาก หรือสินค้าที่ผลิตในปริมาณมากๆ ต้องการความรวดเร็วในการแพ็คสินค้า (packing) เน้นการจัดการขนส่งง่าย และไม่เปลืองพื่นที่เมื่อแพ็คสินค้าลงลัง (carton)
ทรงสไลด์ แบบกล่องไม้ขีด
ทรงนี้จะดูมีสไตล์ขึ้นมากกว่ากล่องทรงธรรมดา ลักษณะเหมือนกล่องไม้ขีดคือ มีชิ้นตัวกล่อง กับตัวปลอกสวม เปิด-ปิด แบบเลื่อนสไลด์ไปมา เหมาะกับสินค้าหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็น เครื่องสำอางค์ กลาองสบู่ กล่องขนม กล่องของขวัญพรีเมี่ยม รวมถึงสินค้าอื่นๆ ทีต้องการให้รูปแบบกล่องดูดีมีสไตล์กว่าการเป็นแค่สีเหลี่ยมธรรมดาๆ ครับ
ทรง แบบกล่องฝาครอบ
ทรงนี้จะเป็นกล่อง 2ชิ้น ประกบกัน มีตัวกล่อง กับ ฝา จะใช้กระดาษค่อนข้างเยอะกว่าทรงอื่นๆ เพราะการทำกล่อง 1 ใบ เหมือนใช้กระดาษสำหรับกล่อง 2 ใบ ซึ่งกล่องลักษณะนี้เหมาะกับสินค้าที่เน้นหรูหรา ราคาแพง ครับ และยังสามารถเพิ่มมูลค่าได้อีกโดยการทำตัวล็อคสินค้าด้านใน สำหรับจัดวางสินค้าลงกล่อง เช่น กล่องเซตเครื่องสำอางค์ หรือ กล่องขนมครับ
ทรง แบบกล่องเค้ก
ทรงนี้จะเป็นทรงกล่องยอดนิยมเลยครับ สำหรับกล่องขนมเค้ก กล่องอาหารว่าง (snack box) กล่องขนมเปี๊ยะ หรือกล่องใส่ขนม อาหารต่างๆ เนื่องจากทรงนี้ใช้กระดาษไม่มาก ทำให้ประหยัดค่าผลิตกล่อง ยิ่งถ้าไม่มีตัวล็อคยื่นออกจากกล่องเยอะ คล้ายแพทเทิร์นที่ผมแนบมา โดยลักษณะกล่องเป็นแบบลิ้นเสียบขัดล็อคกันเองในตัว ไม่ต้องใช้แม็กเย็บให้เสียเวลาขณะบรรจุขนม เป็นแพทเทิร์นที่เห็นได้บ่อยกับกล่องเค้กในท้องตลาดส่วนใหญ่ครับ
ทรงถาด ฝาในตัว
ทรงนี้จะคล้ายๆกับทรงกล่องเค้ก แต่ มีปรับเพิ่มวิธีล็อคกล่อง ให้ดูทันสมัยและแข็งแรงขึ้น ทรงนี้ถ้าดูๆไป แพทเทิร์นจะคล้ายๆ กับกล่องไปรษณีย์ครับ เหมาะสำหรับผลิตกล่องเซต สินค้ากลุ่มเครื่องสำอางค์ กล่องเซตครีม กล่องของฝาก รวมถึงกล่องสบู่ ก็เริ่มมีการเอามาประยุกต์ใช้มากขึ้น
จริงๆ แล้วทรงนี้ใช้กระดาษเพิ่มไม่มาก แต่ทำให้กล่องดูดีขึ้นได้เยอะเลยทีเดียวครับ
ทรง กล่องอื่นๆ
เป็นทรงที่ไม่ได้จัดหมวดหมู่ไว้เฉพาะ แต่มีการปรับประยุกต์เผื่อให้เข้ากับสินค้า หรือ เพื่อให้ดูมีสไตล์มากกว่ากล่องที่สี่เหลี่ยมทั่วๆไป เช่น ทรงหมอนที่เหมือนกล่องพาย ทรงสามเหลี่ยม กล่องทรง6เหลี่ยม ทรงรูปดาว เป็นต้น
พอได้เป็นแนวทางเบื้องต้นกันบ้างแล้วนะครับ ส่วนทรงอื่นๆ ก็สามารถออกแบบมาเองได้เลย ทางผมสามารถช่วยปรับเพื่อให้ใช้งานได้จริง ที่หน้างานอีกทีตอนผลิตครับ